Euskara plaza guztietan nahi dugulako; aritu, erabili eta soinua atera

Euskararen komunitate birtualak egunero-egunero zabaltzen doazen sare handi bat dira baina, ba al daukagu informazioarik hauen inguruan? Nork laguntzen du komunitate hauek garatzen? Ze ezaugarrik bereizten dituzte eta zein izango litzateke haien estrategia soziolinguistikoa? Nola ehundu beharko genuke harreman sare hori?

Galdera hauen eta beste askoren erantzunak entzun genituen, 2011ko abenduaren 20an, EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien fakultateko Auditorium-ean Agurtzane Elordui irakasleak antolatu zuen mahai-ingurua entzun ahalizan genituen.Hemen, euskarazko webguneen antolatzaile eta sustatzailegarrantzitsuenetariko batzuk izan genituen hizlari moduan: Lontzo Sainz (Eitb-koComunity Managerra), Maite Goñi (Euskal Jakintza), Idurre Eskisabel (Berria), Hasier Etxeberria (ZuZeu), Lander Arbelaitz (Argia) eta Luistxo Fernandez (Sustatu).

Mahai-ingurua Euskal Komunitate Birtualak izenpean aurkeztu zen eta hau dinamizatzeko asmotan, lau galdera eginzitzaizkien adituei:

1-Sareko teknologia berriek erraz dezake euskaldunen arteko komunikazioa? Euskaldunen harreman-sareen ehuntzea eta sendotzea? Zein aukera eta arrisku daude sarean euskara bezalako hizkuntza gutxitu batentzat?

2-Erabiltzen du euskaldunak euskara interneteko sareetan komunikatzeko? Zein euskaldunek? Zein da online komunitatearen euskarazko erabiltzailearen soslaia? Zelan zabaldu daiteke soslai hori? Zelan bereganatu euskal komunitate birtualetara sareko erabiltzaile gaztea?

3-Zein dira online komunitate baten arrakastaren gakoak? Gako horiek baliagarriak dira euskaraz diharduten erabiltzaile/komunitateetarako?Zertan bai, zertan ez?

4-Zein hizkuntza-politika jarraitu behar da sareko blog, webgune, albistarieta abarretan euskarazko sareak ehuntze eta sendotze aldera? Sarekogune ofizialen politikek sustatzen dute euskararen komunitate birtualen ehuntzea? Zein hizkuntza politika bultzatu beharko lukete horretan laguntzeko?

Hizketaldia atsegina egin zitzaidan erabat, gauza oso interesgarriak entzun ahal izan nituen bertan. Handik pare bat ideia argirekin joan nintzen, eta beste askok gogoetara bultzatu ninduten.

Interneten,ez dago hizkuntza txikirik. Ahalmen handia dago. Eta hizkuntza handien artean, haiekin batera, Euskarak badu bere lekua. Nahiz eta azkenengo urteetan euskararen erabileran beherakada izan dugun, Lander Arbelaitzek, Internetek gure alde dauden aukera batzuk eskaintzen dizkigula azaldu zigun: Alde batetik, Euskarak ez du hizkuntza zaharkituaren etiketa, munduan dauden 6000 hizkuntzetatik, Wikipedian, gutxi gora-behera berrogei garren postuan dago Euskara. Hori al da hizkuntza zaharkitu baten egoera? Eta bestetik, hizkuntza modernizatze aldera, teknologia berrien azkenengo berrikuntzetan ere, muturra sartzeko ahalegina egin beharko genukeela adierazi zuen. Batez ere gazteak dauden lekuetan, sare sozialetan. Oso zaila da euskararen erabilera leku hauetan mantentzea eta arrazoia zuen Idurrek, kalean egiten den berdina egiten da sarean aipatu zuenean.

Honen inguruan, Maite Goñik galdera hauek botatzen zizkigun: Zer da garrantzitsuena, interfaz-a euskaraz izatea edo komunitate hori, nahiz eta erdaraz egon, guk euskaraz erabiltzea? Askotan Google bezalako erraldoi baten onarpena beharrezkoa izaten da aurrerapausoak emateko eta kasu honetan, Google-ek Euskara onartzea, hau da, gu ere hemen gaudela esatea, izan beharko litzateke gure helburu nagusietariko bat. Maiteren ustetan, honetan aritu eta aldarrikatu beharko genuke beste ezeren aurretik.

Lehen aipatu dugun bezala, Interneten egon beharra daukagu, “sarean ez dagoena ez baita existitzen” eta horregatik, Luistxok esan zigun kontuan izateko gure presentzia, bermatua egon behar duela, bai teknologia berrietan eta baita sare sozialetan ere. Gaur egun profil profesional ezberdinak aurkitzeko momentuan, enpresa askok leku hauetara jotzen dute harreman hauek garatzeko eta gure etorkizunean asko lagundu diezagukete. Lontzok esan bezala, gure Curriculuma izan daiteke!

Hizlari denak adoz egon ziren eta baita ni ere Luistxo Fernandezek, orainarte Euskarazko komunikazioan miseria bat inbertitu egin dela aipatu zuenean. Bai paperaren garaian eta bai Interneteko kontuekin ere, ez dute diru-laguntza publikoetako ia laguntzarik izan. Kasu honetan, goraipatu behar dut han egon ziren sei partehartzaile eta haiek bezalako jende askoren lana, emandako apurrekin ere lan handia egin izan dutelako.

Nire ustetan, Euskarazko komunikazioan inbertitu egin beharko lukete instituzioek. Lehentasun politiko- estrategikoetako bat interneten inbertitzea izan beharko litzatekeelako ideiarekin guztiz ados nago. Euskaldun gazteok ez gaude ohituta Interneten dagoen inolako edukiengatik dirua gastatzera eta Hasierren ustetan, administrazioek behar bezala lagundu ezean, ezingo dute aurrera egin eta euskaldunok ez gara sarean existituko.

Amaitzeko, kontuan hartzen dut aipatu ziren gauza asko ez ditudala esan eta horretarako hemen behean ZuZeuk, Berriarekin batera, zuzenean eskaini zuen bideo hitzaldia ikustera gonbidatzen zaituztet. Norberaren indarrean sinetsi beharra daukagu eta denon laguntzarekin eta kalitatezko produktuak eskainiz, aurrerapausuak eman ahal izango ditugulakoan ziur nago.

Mahai-ingurua ikusteko klikatu hemen

Selecciona un texto y

Bete ditzagun kaleak, kartzelak hustutzeko!

Espainiako eta Frantziako kartzeletan sakabanatuta dituzten preso politikoen eskubideen aldeko kanpaina ikaragarriaren amaierara heltzear gabiltza eta horretarako herri, eragile eta nornabako bakoitzaren atxikimendu, eskutitz, bideo...ugari heltzen dabil Euskal Herriko txoko guztietatik. Hemen atxikitzen dizuet Egin dezagun bidea ekimenak zabaldutako eskakizunen eskutitza eta horrekin batera interneten zehar euskal presoen eskubideen aldeko lipdub eta bideo ezberdinak. 
Egin dezagun bidea denok batera, lagun ditzagun gure senide, lagun, maitale, auzokide... etabarrei.

Bete ditzagun kaleak, kartzelak hustu ahal izateko!

Bilboko Alde Zaharrean egin zuten euskal preso politikoen aldeko lip dup-a.

Urtarrilaren 7an, Algortarrak ere han izango dira

Hemen doa testua

Isiltasuna ere entzun egiten da

Ba al dakizue zuen etxe aurrean dagoen landak ze soinu duen? Eta ikatola baten jolasorduak?

Soundscape edo soinu-paisaiaren kontzeptua R. Murray Shufer-ek asmatu zuen, eta inguruneak sorturiko edo eraturiko soinuek edo soinu-konbinazioak eraturiko paisaiak lirateke. Zuzenean harturiko soinuak ez ezik, soinu-paisaiak ere grabazio-estudioan sor daitezke, ingurune-akustikoak sortuz, bai hotsak konbinatuz bai musikarekin nahasiz. Estudioan eraikitako soundscape horiei “musika elektroakustiko” deitu zaie.


Honen adibide garbia da Euskal herriko hots edo "fonografia" ezberdinen biltoki bezela aurkezten zaigun soinumapa.net. Hemen, jende ezberdinaren ekarpenekin Euskal Herriko toki ezberdinetako hots ugari topa ditzazkegu. Kasu honetan, benetako grabazioak dira soinu-paisaia guztiak. Ohituta gaude herri eta leku ezberdinetako argazkiak ikustera, baina begiak erabili ordez, belarriak erabiliko bagenitu? Sentzazioa ezberdina izango litzateke?

SOINU MAPA Arteleku Arte Garaikideko Zentruko Audiolab sailak 2005ean martxan jarritako egitasmoa da. Hasieratik Xabier Erkiziaren zuzendaritzapean sorturiko egitasmo honek laguntzaile sail luzea izan du azken urteotan Xavier Balderas, Oier Iruretagoiena, Luz Maria Sanchez eta Enrike Hurtado horien artean. Egun, kolektibo modura editore talde batek zuzentzen duen plataforma bat da.

Soinu paisai edo soinu mapekin serikusia duten beste link batzuk luzatzen dizkizuet hemen:

-BRETAINIA HANDIKO SOINU MAPAK
http://sounds.bl.uk/uksoundmap/index.aspx

-NATURAKO SOINUAK
http://www.naturesongs.com/

-GALIZIAKO SOINU MAPA
http://www.escoitar.org/

-HOTS IRRATIA
http://www.hots-radio.info/

Testua entzuteko, lehenengo azpimarratu eta gero hemen klikatu

Agur KOSKA, ondo etorri JUSTURI!

Uribe Kosta eta Erandioko euskalgintzaren zazpi elkartek indarrak batu dituzte eta denen artean Justuri (tximista, bertako euskaraz) irrati euskalduna sortu dute. Datozen asteotan zabalduko den FM irratientzako deialdian, Eusko Jaurlaritzak Uribe Kostako euskaldunei lau lizentzietatik bakarra gordetzea salatu nahi izan zuten orain bi aste eginiko prentsaurrekoan.

Eskualdean ia 100.000 euskaldun aktibo zein pasibo bizi dira eta orain arte irratien %13a baino ez dute beren hizkuntzan izan. Hori dela eta, ez daude aukera txiki hori ere galtzeko prest eta indarrak batuz aurrera ekin diote proiektuari.
Egitasmo berrian parte hartuko du Koska irratiak eta bere ondare guztia emango dio irrati berriari.

Irratia multimedia, parte-hartzailea, euskalduna eta tokikoa izango da, komunitateari zerbitzu publikoa eman eta Euskal Herriko beste irratiekin elkarlanean arituko dena. Oraingoz honako eragileek osatu dute talde sustatzailea: Berbalamiñe Leioako euskara elkartea, Betiko ikastola, Bizarra Lepoan Getxoko euskara elkartea, Erandion Euskaraz Berbots!, UK aldizkaria, Ukberri.net eta Koska irratia.

Azpimarratu testua eta klikatu hemen entzuteko

Hitza.info ziber hedabidearen analisia (V): azterketa eta ondorioak

Ondorengo iruzkinean, Hitza.info hedabidearen analisi sozio-pragmatikoa landuko da, ikuspegi soziolinguistikoa, funtzionala, eta estiloa kontutan hartuz, ondorio batzuk azaleratzeko. Euskarri fisikoari garrantzi gehiago ematen diote eta ziber hedabidea bigarren maila batean geratzen da eta honek, hedabide digitalaren azterketa egiterako momentuan nabaritu egiten da.

Hasteko, ikuspegi soziolinguistikotik begiratuta, kontutan hartu behar da Hitza.info hedabidea eskualdeka funtzionatzen duen egunkari euskalduna dela. Gaur egun ez da argitaratzen eskualde guztietan, baina bai askotan. Hori da bere oinarri eta indargune nagusia. Izan ere, euskara hutsean argitaratzeaz gain, leku batzuetan eguneroko jarioa du eta oso garrantzizkoa den gertutasuna eskeintzen die hartzaileei. Euskararen mesede eta sustapenerako lan egiten du eta horretarako euskara batua erabiltzen du. Hala ere, eskualde bakoitzeko euskalkien hitz batzuk txertatzen dira gertutasun horren erakusle.

Ikuspegi soziolinguistiko honetatik hedabide interesgarria da eta aipatzekoa da euskararen normalizazioaren prozesuan egiten duen lana. Jakin badakigu, Hitzak eskaintzen duen gertutasuna oso preziatua dela hartzaileen artean, baina nire ustez, gaur eguneko Hitzak gehiago eskeini beharko luke.

Oro har, interes sozialeko gai eta albisteak jorratzen dira. Finean, informaziozko komunikazio eredua lantzen duela esan daiteke, baina ikuspegi funtzionala aztertuz gero, multimediatasuna eta hipertestuari dagokienez, ez dira gehiegi lantzen ( bideo, argazki, audio…gutxi agertzen dira eta hiperestekarik ez da apenas erabiltzen). Igorle eta hartzailearen arteko feedback-a gehiago sustatu beharko lukete, euskararen corpus orokorra elikatzeko asmoa baldin badago.

Estiloaren aldetik ere, webgunea erakargarriagoa eginez gero, horrek elkarreraginean eta honen zabalpenean asko lagunduko luke. Hipertestuekin jolastu beharko lukete eta hipermediaren erabilera eta garapena landu. Testu asko, letra hutsarekin aurkezten dira, inolako link, grafiko edota argazkiren laguntzarik gabe eta hori apur bat landuz gero, askoz interesgarriagoa izango litzatekeela pentsatzen dut.

Orokorrean, oso hedabide interesgarria dela pentsatzen dut eta lehen esan bezala goraipatzekoa da haien lana orokorrean. Ez dago dudarik Hitza.info bezalako hedabide digitalak beharrezkoak direla gure hizkuntza, kultura...eta horrelako gaiak zabaldu ahal izateko, baina hedabidea hobetze aldera, proposamen batzuk etortzen zaizkit burura.

Alde batetik, informazio/edukien eskaintza (Hitza guztiak ez dira berdinak) apur bat pobrea geratzen da egunerokotasunean argitaratuz gero. Nire aburuz, astean bi aldiz (bata astean zehar eta bestea asteburuetan) argitaratuko balute, aberasgarriagoa izango litzateke.

Bestetik, tresna oso egokia da eskualdeartekotasuna lantzeko, baina era egoki batean antolatu beharko litzateke. Adibidez, aiaraldea.com web orrialdearen antolaketa, eskualdeen arteko harremanak, sare sozialen antolaketa...oso ona iruditzen zait nik azaldu nahi dudanaren eredutzat ipintzeko.

Eta azkenego gomendio bezala, euskarari dagokionez, albisteak lekuan lekuko euskalki bakoitzaren kutsuarekin plazaratu beharko lirateke. Honela, antolaketa egokiarekin eta euskara batu euskalkituaren laguntzarekin, beste eskualdeetako jendearengana era errazago batean heltzeko aukera handiagoa legoke eta eskualdeen arteko harremanak sustatu eta aberastu ahal izango lirateke.

Hemen doa testua

EUSKERAZKO HEDABIDEEN GARAPENERAKO ERRONKAK

Azkenengo 30 urteetan euskararen presentziak gora egin duen arren, oraindik ere oso txikia da Euskal Herrian, euskara hutsean irakurtzen, ikusten eta entzuten diren komunikabideak. Euskal hedabideek, euskararen mapa osatzen izugarrizko lana egiten dute eta haien presentzia berebizikoa da euskararen normalizazioaren bidean aurrerapausoak emateko.

Lehen baino jende gehiagok kontsumitzen ditu euskaraz egindako produktuak eta horren arabera, hedabideek haien erronkak moldatu behar izan dituzte. Alde batetik, denok dakigunez, euskaraz soilik ekoiztutako produktu batek, gaztelaniaz eginiko edo elebiduna (euskera/gaztelania) den baten aurrean hiltzeko arrisku gehiago du. Hibridotasun horren adibide dira EiTB2, GARA…Eta bestetik, hizkuntzaren normalizazioari lagundu beharrean gaude. Bigarren honetan dago arazoa…moralki egokia dena egiten dugu? Edo gure bizitza bermatzen dugu? Zein izango litzateke aukera egokia? Soilik aukera hauek al ditugu?

Gaur egun, interneten aroan bizi gara, web 2.0 garaian eta denok egokitu behar dugu horretara. Ez dira berdinak lehengo eta oraingo erabiltzaileak. Gaur egunekoek ez dute denbora libre askorik eta tarte horretan informazio asko jaso nahi dute. Informazioa zehatza, argia eta azkar kontsumitzekoa izan behar du. Euskal hedabideen kasuan, hau indartzea haien kontsumoaren gorakadan lagunduko lukeela pentsatzen dut, baina kontuz ibili behar gara; EEBBetan ez bezala, hemen, “janari azkarra” kontsumitu dezakegu, baina beti ere kalitatezkoa. Azkar, labur eta erraz terminoek ez dute produktuaren kalitatea zertan jaitsi eta hori da hartzaileak , nire aburuz, eskatzen duena.

Honen guztiaren isla, sare sozialen erabilpenaren gorakada izugarria da. Multimediatasunean bizi da hartzailea eta entretenitzen den bitartean informazioa bilatu eta eguneko albisteak jakin nahi ditu. Horretarako tresna garrantzitsu hauen euskarazko kontsumoa sustatu behar dituzte hedabide digitalek, era informal honetan, baliteke euskararen bultzada handi bat ematea eta era berean gure hizkuntzaren zabalpenean laguntzea.

Esan dudanaren arabera, euskararen presentzia hedabideetan behar-beharrezkoa da nire ustean, baina beti ere kalitatezko produktu zehatz, azkar eta mamitsu bat eskainiz. Ez ditugu internetek eskaintzen dizkigun baliabideak alde batera utzi behar ,multimediatasun izaera landu beharra daukagu, interaktibotasuna eta batez ere, hartzailearen parte hartzea bermatu. Azkenik, euskararen maparen zabalpenari dagokionez, gertuko gizarte-sareak indartu beharko genituzkeela iruditzen zait. Hemen, tokiko hedabideak kokatuko genituzke eta hauek eskaintzen duten gertutasuna, euskararen erabileran eragiteko behar-beharrezkotzat jotzen ditut.

Hemen doa testua

Negua heldu da Euskal Herrira

Egun hauetako tenporala ikusita, euria, haize uffada handiak, trumoiak, izugarrizko hotza kalean...onena, etxeko berotasunean murgildu, musika apur batekin lasaitu eta kafe bero bat eskuetan duzula sofan eseri eta disfrutatzea izaten da......
Zein izaten da zuen plan ideala?



Neguko soinu paisaia